Στην εποχή της εικόνας και του περιτυλίγματος, που η κάθε λεπτομέρεια μπαίνει κάτω από το μικροσκόπιο, δεν θα μπορούσαμε παρά οι άνθρωποι να γίνουν πιο επικριτικοί και να διανύουμε μια εποχή που το “είναι κατακριτέος” είναι σχεδόν αναπόφευκτο.
Άλλωστε, μεγαλώσαμε σε μια κοινωνία που μάθαμε να κρίνουμε, χωρίς να ασκούμε έστω την παραμικρή κριτική στον εαυτό μας.
1Μήπως φταίει που είμαστε μια μεταπολεμική γενιά;
Σίγουρα για την προσφυγιά που έφερε η εισβολή δεν φταίμε εμείς, όμως αναμφίβολα μεγαλώσαμε θέλοντας και μη, με μια πολύ κριτική άποψη ενάντια στους “απέναντι”, και σε οποιονδήποτε δεν ήταν στην ίδια μοίρα μαζί μας και σε μια διχοτομημένη χώρα μπήκαμε στον ρόλο του θύματος – και μην παρεξηγηθώ δεν είναι ότι δεν ήμασταν όλοι μας.
Αλλά το θύμα, πολλές φορές από άμυνα, ίσως κρίνει τον θύτη για τα δεινά του. Όταν όμως συμβαίνει από την παιδική ηλικία, μήπως μας έγινε τρόπος ζωής;
2Ίσως φταίνε τα reality shows…
Σε έχουν συνηθίσει στις κριτικές επιτροπές και κάθεσαι άνετα στο καναπεδάκι, κρίνοντας και εσύ μαζί τους, όλους τους παίκτες.
Αλλά ίσως να έχεις μπερδέψει όλο τον κόσμο με παίκτες reality… Δεν εξηγείται αλλιώς που κρίνεις τα πάντα στο πέρασμά σου:
- Τι φοράει αυτή;
- Πώς είναι έτσι αυτός;
- Κοίτα τι κάνει;
- Αργεί στα ραντεβού;
- Έτσι πρέπει να κάνεις τη δουλειά σου;
…και ένα σωρό άλλα ωραία. Έχεις σκεφτεί όμως να μπεις έστω για μια στιγμή στη θέση αυτού του ατόμου που τόσο κατακρίνεις; Τι μπορεί να περνάει και πόσο δύσκολα προσπαθεί να προσαρμοστεί;
3Ίσως πρέπει να αρχίσεις να ακούς και ίσως να νοιάζεσαι για τους ανθρώπους λίγο περισσότερο
Να παρατηρείς καλύτερα και να ενδιαφέρεσαι. Και πού ξέρεις; Ίσως αν το κάνεις, ο άνθρωπος που τόσο πολύ κρίνεις, μέσα από το δικό σου ενδιαφέρον να βρει τα πόδια του και να πάψει να σε «ενοχλεί» τόσο πολύ.
4Δες τον εαυτό σου
Όσο τέλειος και να θεωρείς ότι είσαι, θυμήσου τους δικούς σου φόβους και τις δικές σου ανασφάλειες και θα δεις ότι δεν είσαι τόσο μακριά από τον άνθρωπο που κρίνεις. Και ίσως καταλάβεις τη στάση και τη συμπεριφορά του.
5Σταμάτα να ασχολείσαι όμως συνέχεια με τον εαυτό σου
Προσπάθησε να βοηθήσεις ανθρώπους και θα δεις ότι το να δίνεις είναι πιο ωραίο από το να παίρνεις – και σίγουρα πιο εποικοδομητικό από το να κάθεσαι και να κρίνεις ότι περάσει στο διάβα σου.
6Γίνε πιο ανθρωπιστής
Δεν είναι κακό να θες να τα κάνεις όλα τέλεια, αλλά δεν είναι υποχρεωμένοι όλοι οι άνθρωποι να λειτουργούν σαν εσένα και στο τέλος να χάνεις τη συμπάθεια που θα μπορούσες να είχες για τον άλλον – και κατά συνέπειαν την ανθρωπιά σου.
Κανείς δεν πρόκειται να σε εκτιμήσει περισσότερο για τη σκληρή κριτική σου.
7Ποιος να φταίει άραγε;
Η γενιά μας λανθασμένα ίσως έχει πάρει έναν πολύ δύσκολο δρόμο. Κρίνουμε τους γονείς μας για τα παιδικά μας τραύματα, κρίνουμε τους φίλους μας για τα εφηβικά και τέλος κρίνουμε όλους τους άλλους για την κατάληξή μας.
Μήπως όμως το μυστικό είναι πολύ απλά να ασκήσεις έστω λίγη αυτοκριτική; Ίσως να ενηλικιωθείς επιτέλους και να καταλάβεις ότι δεν είσαι το κέντρο του σύμπαντος, ούτε καν το κέντρο βάρους κανενός.
Nα δεις ότι η πραγματική ζωή λειτουργεί πολύ διαφορετικά και με άλλους ρυθμούς, χωρίς να θέλεις να εξαφανίσεις τα πάντα και τους πάντες στο περασμά σου, επειδή απλά δεν είναι σαν κι εσένα.
Γιατί – και αν θέλεις το πιστεύεις αυτό – τον άνθρωπο που έχει τέτοια στάση, δεν μπορεί να τον αντέξει αυτή η ζωή. Το έχουμε δει να συμβαίνει άλλωστε.