fbpx

Παιδιά και Facebook

«Το τελευταίο διάστημα έχουν κατακλείσει τον Τύπο δημοσιεύματα τα οποία καλούν τους γονείς να μην αναρτούν φωτογραφίες των παιδιών τους στο facebook, είτε γιατί είναι επικίνδυνο είτε γιατί κοινοποιούνται χωρίς την έγκριση των ίδιων των παιδιών τους. Υπήρξε μάλιστα και πρόσφατη ανακοίνωση της κυπριακής αστυνομίας για το εν λόγω θέμα.

Ως πατέρας δύο ανήλικων παιδιών αλλά και ως επαγγελματίας της πληροφορικής, που ασχολείται με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από τα σπάργανα τους, προβληματίστηκα για το όλο ζήτημα. Υπάρχει όντως βάσιμος λόγος για τις ανησυχίες που εκφράζονται; Το πρώτο επιχείρημα όσων πιστεύουν πως τα παιδιά πρέπει να εξαφανιστούν από τα social media, το οποίο θεωρώ και το βασικότερο, αφορά την ασφάλεια τους. Ο Stephen Balkam, ιδρυτής του Family Online Safety Institute (Ινστιτούτο για την Ασφάλεια της Οικογένειας στο Διαδίκτυο), αναφέρει ότι οι στατιστικές καταδεικνύουν πως ο κίνδυνος απαγωγής του παιδιού επειδή είδε κάποιος φωτογραφίες του στο διαδίκτυο είναι πρακτικά ανύπαρκτος, χαρακτηρίζοντας όλη αυτή την παραφιλολογία που αναπτύχθηκε γύρω από το ζήτημα ως αχρείαστη τεχνοφοβία (tech – panic). Ο David Finkelhor, καθηγητής και υπεύθυνος του ερευνητικού κέντρου για τα εγκλήματα ενάντια στα παιδιά, του Πανεπιστημίου του New Hampshire, αναφέρει ότι συχνά τα ΜΜΕ διογκώνουν εσφαλμένα τους κινδύνους του διαδικτύου. Το ίδιο υποστηρίζει και η δρ Danah Boyd, ερευνήτρια στο Berkman Center for Internet & Society στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ στο τελευταίο της βιβλίο με τίτλο «It’s Complicated: The Social Lives of Networked Teens», αναφέροντας ότι οι σεξουαλικές επιθέσεις ενάντια σε παιδιά λόγω του διαδικτύου είναι σπάνιες και ότι ο συνολικός αριθμός των εγκλημάτων αυτών ακολουθεί καθοδική πορεία, στοιχείο που υποδηλώνει πως το διαδίκτυο δεν έχει δημιουργήσει μια νέα πανδημία. Βεβαίως, συνεχίζει, οι έφηβοι και τα παιδιά πρέπει να είναι προσεκτικοί και για αυτό θα πρέπει όλοι να συζητήσουμε λογικούς τρόπους πρόληψης τέτοιων περιστατικών. Αλλά ο κίνδυνος, αναφέρει, είναι τόσο μικρός, που είναι εντελώς παράλογο να αποκλείσουμε τα παιδιά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εξαιτίας αυτής της πιθανότητας. Στην πραγματικότητα, το ρίσκο, ελάχιστο μεν αλλά υπαρκτό ως πιθανότητα, έγκειται στην παράνομη χρήση της φωτογραφίας από δίκτυα παιδικής πορνογραφίας. Ωστόσο, μια φωτογραφία στην οποία φτιάχνετε μπισκότα με τα παιδιά σας τους είναι στην ουσία παντελώς άχρηστη. Γι’αυτό, αντί να πανικοβαλλόμαστε εμείς οι γονείς και να κατεβάζουμε τις φωτογραφίες με τα παιδιά μας, θα πρέπει απλώς να είμαστε προσεχτικοί και να φιλτράρουμε τι αναρτούμε. Να τηρούμε δηλαδή τους στοιχειώδης κανόνες ασφάλειας στο διαδίκτυο: να μην ανεβάζουμε γυμνές φωτογραφίες των παιδιών μας και να ρυθμίζουμε ποιοι μπορούν να δουν τις φωτογραφίες που κοινοποιούμε.

Εξάλλου, τα δίκτυα παιδόφιλων μπορούν χωρίς κόπο να βρουν ό,τι υλικό θέλουν, και χρησιμοποιώντας το δίκτυο Darknet να καταστήσουν εξαιρετικά δύσκολο ακόμα και τον εντοπισμό τους από τις αστυνομικές αρχές. Ακόμα ευκολότερο, βέβαια, είναι να κάνουν ένα ταξίδι σε χώρες όπου η παιδική πορνεία ανθεί ή να πάνε σε μια παραλία και να βγάλουν αμέτρητες φωτογραφίες παιδιών. Δεν ισχυρίζομαι βέβαια πως το διαδίκτυο δεν ελλοχεύει κινδύνους, αλλά πως, όπως με κάθε εργαλείο, όταν λαμβάνουμε τα μέτρα μας, το ρίσκο είναι ελάχιστο έως ανύπαρκτο. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι πλέον κομμάτι της ζωής μας, και σε αντίθεση με την κοινότυπη άποψη περί απομόνωσης που δήθεν προκαλούν δεν συνδέονται με αντικοινωνικότητα. Απεναντίας, αποτελούν ακόμα έναν τρόπο έκφρασης και ενίσχυσης της ανάγκης τους ανθρώπου για κοινωνική αλληλεπίδραση, αλλά και ένα μέσο ελεύθερης έκφρασης των απόψεων και των σκέψεων μας. Όπως λοιπόν σε κάθε έκφανση της κοινωνικής μας ζωής μπορεί να υπάρχουν ρίσκα, έτσι και στο διαδίκτυο. Στη θάλασσα συμβαίνουν ατυχήματα, δεν είδα όμως κανέναν να καλεί τους γονείς να μην παίρνουμε τα παιδιά μας για κολύμπι αλλά να είμαστε προσεκτικοί. Ακριβώς το ίδιο και στον ωκεανό του διαδικτύου. Εξάλλου, το να αποκόψουμε τα παιδιά μας από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα καταστήσει πολύ δυσκολότερη και την αναγνώριση των πραγματικών ρίσκων όταν αρχίσουν τα ίδια να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο. Στην ουσία, οι κίνδυνοι ξεκινάνε όταν τα ίδια τα παιδιά γίνουν χρήστες του διαδικτύου και όχι από την ανάρτηση οικογενειακών φωτογραφιών από τους γονείς τους. Ακριβώς εκεί επιβάλλεται εκπαίδευση των παιδιών για την ασφαλή χρήση του διαδικτύου και όχι η δαιμονοποίησή του.

Εδώ, λοιπόν, έρχεται το επόμενο ερώτημα: ρωτήσαμε τα παιδιά μας πριν κοινοποιήσουμε τις φωτογραφίες τους; Όπως σε κάθε αμφιλεγόμενο ζήτημα που αφορά την ανατροφή των παιδιών και τις γονικές αποφάσεις που λαμβάνουμε καθημερινά για αυτά, δεν υπάρχει απόλυτα λάθος ή σωστή απάντηση. Θα πω, όμως, πως ούτε αν ήθελαν να βαφτιστούν τα ρωτήσαμε, ούτε αν ήθελαν να ζουν σε χωριό ή πόλη. Τα εντάσσουμε όμως στο κοινωνικό σύνολο και τις φόρμες της κοινωνίας που ζούμε. Δεν τα αποκλείουμε από τις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις και τα αφήνουμε, με σεβασμό πάντα στην προσωπικότητα τους, υπευθυνότητα εκ μέρους μας και τους κατάλληλους περιορισμούς αναλόγως της ηλικίας τους, να αποτελούν ενεργό κομμάτι της ζωής μας, εντός και εκτός διαδικτύου. Συμπερασματικά, οι κίνδυνοι είναι πρακτικά μηδαμινοί εφόσον λαμβάνονται κάποια βασικά μέτρα ασφαλείας όπως αυτά που προανάφερα. Δεν χρειάζεται δηλαδή να ξέρουν όλοι που είσαστε εσείς ή το παιδί σας ανά πάσα στιγμή, ούτε να αναρτούμε φωτογραφίες του που ίσως το φέρουν μελλοντικά σε δύσκολη θέση.

Και βέβαια το αυτονόητο: ΟΧΙ γυμνές φωτογραφίες. Έχω την εντύπωση πως όλο αυτό έχει διογκωθεί επειδή το θέμα είναι επίκαιρο και πουλά, εκμεταλλευόμενο την άγνοια αρκετών για θέματα τεχνολογίας, με αποτέλεσμα να αποπροσανατολίζεται η συζήτηση από το πραγματικό πρόβλημα της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Οι στατιστικές αναφέρουν πως μόλις το 14% των περιπτώσεων σεξουαλικής κακοποίησης προέρχεται από άγνωστα άτομα, ενώ στις πλείστες περιπτώσεις κακοποίησης ο θύτης είναι άτομο του οικείου περιβάλλοντος του παιδιού. Γι’ αυτό, ας δοθεί εκεί τα ανάλογο βάρος από πλευράς αστυνομίας και θεσμών, τόσο για την πρόληψη όσο και για την αντιμετώπιση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης.

Για σχόλια/εισηγήσεις μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας στο g.martharis@gmail.com ή που αλλού; Στο http://www.facebook.com/yiannis.martharis

Yiannis Martharis,

Δημοσιεύτηκε στον Πολίτη

Follow Us

45,341FansLike
11,539FollowersFollow
17,300FollowersFollow
1,070SubscribersSubscribe

Trending