Οι φυλακές δημιουργήθηκαν από τον μοναχό Μadilon και αναπτύχτηκαν στη Αγγλία από τον Howard. Πίστευε ότι με την σκληρή εργασία οι δράστες θα σωφρονιστούν και θα αποτραπούν. Έτσι και στην Κύπρο κατά την Αγγλοκρατία εφαρμόστηκε αυτό το σύστημα το όποιο υπάρχει μέχρι σήμερα με πολύ λίγες αλλαγές. Ήδη στη Αγγλία ο Davies αναφέρει ότι οι σκοποί της Φυλάκισης δεν εξυπηρετούνται και το Gov.uk αναφέρει ότι είναι πολύ δαπανηρό μετρό. Έτσι στράφηκαν προς άλλες κατευθύνσεις για την μείωση της εγκληματικότητας.
Στην Κύπρο τα προβλήματα των φυλακών έχουν ειπωθεί ήδη από όλους τους πολιτικούς και δεν πρόκειται να τα επαναλάβω. Αυτό που ουσιαστικά πρέπει να εξεταστεί είναι κατά πόσον οι ΚΦ εκπληρώνουν τους σκοπούς τους όπως έγινε και στην Αγγλία που είναι ο σωφρονισμός , η αποτρεπτικοτητα και η προστασία της κοινωνίας. Όπως αποδεικνύεται από έρευνες του κ. Καπαρδη κανένας από τους πιο πάνω σκοπούς δεν εκπληρώνεται αφού υπάρχουν μεγάλα ποσοστά υποτροπιασμού. Άρα, λοιπόν, για να λέμε για ανέγερση φυλάκων εξαιτίας του υπερπληθυσμού θα πρέπει να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα τους. Δεν υπάρχουν λεφτά για χάσιμο.
Θα πρέπει λοιπόν να γίνει στοχευμενη πολιτική και να αλλάξει το νοσηρό σύστημα που επικρατεί στην Κύπρο. Η απλή αύξηση των κτιριακών εγκαταστάσεων δεν μειώνουν την εγκληματικότητα. Επίσης ο υπουργός έχει εξαγγείλει ήδη κάποια μετρά, όμως εγώ υποστηρίζω ότι οι δαπάνες θα πρέπει να γίνουν για την υιοθέτηση των εναλλακτικών ποινών, που μειώνουν το κόστος και ταυτόχρονα σωφρονίζουν τους αδικοπραγούντες.
- Στην Αγγλία λειτουργεί αποτελεσματικά η εντατική επιτήρηση με το ηλεκτρονικό βραχιόλι με την οποία επιτυγχάνεται η μείωση της εγκληματικότητας. Ο δράστης περιορίζεται σε συγκεκριμένο τόπο και ελέγχετε συνεχώς. Έτσι αποτρέπεται η φυλάκιση με όλες τις συνέπειες που θα μπορούσαν να προκύψουν.
- Σήμερα πολλοί φυλακίζονται εξαιτίας των οικονομικών δυσχερειών που αντιμετωπίζουν. Έτσι τα ημερησία πρόστιμα(day fines) που λειτουργούν αποτελεσματικά στις ΗΠΑ καθορίζουν ένα μηνιαίο πρόστιμο σύμφωνα με τις οικονομικές δυνατότητες του αδικοπραγουντος. Η δικαιοσύνη δείχνει κατανόηση και έτσι δεν επιβαρύνεται σε μεγάλο βαθμό ο δράστης.
- Επίσης για οικονομικά εγκλήματα στην Ελλάδα, Αγγλία, ΗΠΑ λειτούργει αποτελεσματικά η κοινωφελής εργασία. Οι δράστες προσφέρουν εργασία στο δημόσιο υπό όρους και ταυτόχρονα αποφεύγετε η ποινή φυλάκισης, το κόστος και βοήθα στην κοινωνική επανένταξη του δράστη.
- Aπαραίτητη είναι η ανέγερση σωφρονιστικού ιδρύματος επανδρωμένο με εξειδικευμένους υπαλλήλους έτσι ώστε να μειωθεί αποτελεσματικά το έγκλημα. Το σωφρονιστικό ίδρυμα αυτό υπήρχε όμως έκλεισε εδώ και κάποια χρόνια . Μια τέτοια επένδυση θα βοηθήσει σημαντικά τους νέους αδικοπραγούντες που ακλούθησαν τον «λάθος» δρόμο.
- Ένα άλλο αποτελεσματικό μέτρο που εφαρμόζεται στο εξωτερικό είναι η σύσταση Δικαστηρίων ναρκωτικών μ ε κύριο στόχο την απεξάρτηση ,με την κατάλληλη θεραπεία, των εγκληματιών που ωθούνται στο έγκλημα εξαιτίας αυτής της εξάρτησης. Αυτό είναι λιγότερο δαπανηρό και ταυτόχρονα μειώνει την ζήτηση των ναρκωτικών που είναι μια πρόκληση της σύγχρονης εποχής.
- Η Αποκαταστατικη δικαιοσύνη είναι ένα νέο είδος απονομής της δικαιοσύνης θα δώσει την ευκαιρία στο θύμα να λάβει μέρος στο στάδιο επιβολής της ποινής. Στόχος είναι η συνάντηση του δράστη και του θύματος δια μέσου ενός διαμεσολαβητή αναγκάζοντας έτσι το δράστη να δει κατάματα το κακό που διέπραξε. Επίσης βοηθά στην κοινωνική επανένταξη του δράστη στην κοινωνία ώστε να μην υποτροπιάσει ενώ παράλληλα μειώνεται σημαντικά ο αριθμός των καταδικασθέντων και γίνεται η αποκατάσταση της βλάβης που προκλήθηκε από τον δράστη. Η μέθοδος αυτή ξεκίνησε από την Ν.ζηλανδια για νεαρά άτομα όμως χρησιμοποιείται πιο εκτεταμένα σήμερα σε πολλές χώρες . Η Κύπρος δεν την έχει εφαρμόσει προς το παρόν.
Οι πιο πάνω εναλλακτικές ποινές εφαρμόζονται έτσι ώστε ο δράστης να μπορεί να συνεχίσει την ζωή του ακόμα και μετά τη επιβολή της ποινής. Έτσι δεν στιγματίζεται ,δεν περιθωριοποιείται αλλά αφομοιώνεται από την κοινωνία. Παρόλα αυτά οι ποινές για τους βιαστές είναι δύσκολη υπόθεση. Αν θεωρήσουμε ότι το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι παθολογικό τότε χρειάζεται θεραπεία και όχι τιμωρία . Κατά την ταπεινή μου άποψη ο εγκλεισμός τους ,όσο αποτρεπτική ποινή και αν επιβληθεί, δεν θα θεραπεύει τον αδικοπραγούντα.
Τα προβλήματα των φυλάκων ευτυχώς έχουν βγει στη επιφάνεια. Τώρα είναι η ώρα για στοχευόμενη πολιτική και όχι για λαϊκισμούς. Οι εναλλαχτηκές ποινές πρέπει να μελετηθούν σε βάθος όπως ισχύουν στο εξωτερικό έτσι ώστε να επιτευχτεί ο σωφρονισμός, η αποτροπή και η επανένταξη του δράστη ενώ ταυτόχρονα το θύμα να αποκατασταθεί. Οι πολιτικοί δεν πρέπει να μιλούν για διόρθωση των φυλακών αλλά για ανοικοδόμηση.
