Θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να σχολιάσω ένα πρόβλημα που απασχολεί καθημερινώς, ολόκληρο το παγκόσμιο. Με αφορμή το βιβλίο εν ονόματι ”Terrorist” του John Updike που διάβασα αυτό το εξάμηνο, θέλω να θέσω ένα αμφιλεγόμενο ερώτημα το οποίο δυσκολεύομαι να απαντήσω.
Τι οδηγεί αυτούς τους ανθρώπους προς το ”λάθος” δρόμο; Τι τους οδηγεί προς την τρομοκρατία; Μήπως αυτή η τρομοκρατική συμπεριφορά είναι έμφυτη ή έχει καλλιεργηθεί από τους ίδιους;
Μπορεί να μην είναι από τους ίδιους ή από εξωτερικούς παράγοντες. Οικογένεια, φίλοι, σχολείο, τηλεόραση; Θέλω να συγκεντρωθώ όμως σε έναν παράγοντά που ίσως κανείς μας δεν είχε αντιληφθεί πριν. Θρησκεία. Έχετε αναλογιστεί το πόσο μεγάλο ρόλο μπορεί να έχει η θρησκεία στην διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός ανθρώπου;
Θα ήθελα να ξεκινήσω με την μεγαλύτερη τρομοκρατική επίθεση που υπήρξε στην ιστορία, στις 9/11 το 2000 στις Ηνωμένες Πολιτείες από την γνωστή οργάνωση Αλ Κάιντα. Oι επιθέσεις πραγματοποίηθηκαν από ισλαμιστές τρομοκράτες υπό την καθοδήγηση του Οσάμα μπιν Λάντεν σαν μια αντίδραση προς την συνεχόμενη αδικία και καταπίεση στην Παλαιστίνη και Ιράκ, καθώς και στην Σομαλία και Σουδάν και απασχολεί ολόκληρο το Ισλαμικό έθνος (αυτά είναι λόγια του ίδιου του Μπιν Λάντεν μέρες μέτα την επίθεση). Τις επιθέσεις δέχτηκαν όπως όλοι ξέρουμε, οι Δίδυμοι Πύργοι του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου και το Πεντάγωνο. Οι Δίδυμοι Πύργοι δεν άντεξαν την επίθεση και κατέρρευσαν λίγο μετά τις συγκρούσεις των αεροσκαφών προκαλώντας τεράστιες απώλειες, και το θάνατο 2973 ανθρώπων.
Αυτά είναι μόνο κάποια παραδείγματα από τις άμετρητες τρομοκρατικές επιθέσεις που δέχετε η ανθρωπότητα. Όταν πραγματοποιούνται ενέργειες σαν και αυτές σε κάνει να αναρωτιέσαι σε τι είδους κόσμο ζεις και πού πήγε η συμπόνια και ο ανθρωπισμός.
Πού πήγε η αλληλεγγύη και η αγάπη; Γιατί όλα τα προβλήματα να λύνονται με βία; Τι φταίει στο παραστράτημα του ανθρώπου από τον ίσιο δρόμο;
Θα ήθελα όπως είπα και πριν να θίξω τον ρόλο της θρησκείας σε όλα αυτά, χωρίς να παίρνω θέση, αλλά σαν άνθρωπος που προσπαθεί να σκεφτεί κριτικά και σφαιρικά. Με αφορμή ένα βιβλίο που διάβασα πρόσφατα, μου έκανε μεγάλη εντύπωση το τι μπορεί να οδηγήσει έναν απλό άνθρωπο προς την τρομοκρατία. Είναι ειρωνικό το πως αυτό που νομίζει κάποιος ότι είναι η λύτρωση και η ασφάλεια του, είναι η καταδίκη του προς το λάθος δρόμο. Το βιβλίο ονομάζεται Terrorist, από τον Αμερικανό συγγραφέα John Updike.
Πρόκειται για έναν 18χρόνο μιχτής καταγωγής μουσουλμάνο, με ρίζες απο την Αίγυπτο, που είναι τυφλωμένος από την Δυτική ιδεολογία και υπερκαταναλωτισμό και οδηγείται στον φανατισμό της δικιάς του θρησκευτικής ιδεολογίας για να προστατευτεί από τους κινδύνους της Αμερικής, με αποτέλεσμα να γίνει το έρμαιο του Ισλάμ και ποιο συγκεκριμένα του μέντορα του στο Ιμάμ που τον καθοδηγεί στον σωστό ”λάθος” δρόμο. Η φωνή του πρωταγωνιστή πολλές φορές κάνει τον αναγνώστη να σκεφτεί το πόσο ένοχη η θρησκεία και η κοινωνία μπορεί να είναι στο φαινομένο που ονομάζεται ”τρομοκρατία”. Το βιβλίο δεν κατηγορεί ούτε καταδικάζει το Ισλάμ. Προσπαθεί απλά να δείξει το πως ένας άθωος πιστός άνθρωπος νεαρής ηλικίας, μπορεί με δόλιο τρόπο να καθοδηγηθεί προς την τρομοκρατία. Και από τι; Από την ίδια την πίστη του προς τον Αλλάχ.
Σύμφωνα με τον ίδιο τον συγγραφέα, ”οι Άραβες βλέπουν την Αμερική σαν μια αποτυχημένη και εσφαλμένη κοινωνία, οι Αμερικάνοι είναι αηδιαστικοί όσον αφορά την σεξουαλικότητα τους και τη συμπεριφορά τους προς τους άλλους, και αυτό είναι εμφανές σε όλους. Είναι η φύση του Ισλάμ να ζητά χάρες από τους πιστούς. Ο πρωταγωνιστής, Αχμάντ, είναι μοναδικός με τον δικό του τρόπο: έχοντας μεγαλώσει με τις δικιές του προσωπικές ανάγκες, χωρίς πατέρα, και με μεγάλα ιδανικά, εύχεται να ζούσε σε μια απόλυτη κοινωνία πιστών ανθρώπων στην θρησκεία τους, κάτι που οι Αμερικάνοι δεν είναι φημισμένοι. Δεν είναι κάτι το ασυνήθιστο για τους νεαρούς Μουσουλμάνους. Ούτε και για τους Χριστιανούς. Κάτι τέτοια ιδανικά είναι πολύ δελεαστικά και ελκυστικά”.
Δεν θα αποκαλύψω το τέλος του βιβλίου. Το μόνο που θέλω να τονίσω με αυτό το άρθρο είναι ότι δεν είναι καθόλου δύσκολο να πάρεις τον λάθος δρόμο. Οι κακές επιρροές και επιλογές μπορούν αδιαμφισβήτητα να προέλθουν από πολύ στενούς κύκλους και ότι ο φανατισμός δεν οδηγεί πουθενά παρά μόνο σε βία. Ακόμα, πράγματα ή ιδανικά ή ακόμα και ανθρώποι στους οποίους πιστεύεις τυφλά μπορούν να σε προδώσουν και να σε παρασύρουν σε καταστάσεις με βαριές επιπτώσεις.
Με τίποτα δεν υποστηρίζω οποιεσδήποτε τρομοκρατικές οργανώσεις, ενέργειες ή ανθρώπους που έχουν σχέση με αυτά. Στόχος μου είναι να δώσω, όπως και ο συγγραφέας του βιβλίου, μια μικρή διορατικότητα στον κόσμο και στο μυαλό αυτών των ανθρώπων, χριστιανών και μη, μια ελάχιστη επίγνωση στο τι μπορεί να τους παρασύρει σε εγκληματική συμπεριφορά (η οποία μπορεί και απλούστατα να είναι προ επιλογής).
Κλείνωντας αυτό το άρθρο, θα ήθελα όλοι μας να σκεφτούμε το ρόλο που παίζουμε εμείς οι ”αθώοι” και τον ρόλο που παίζει η θρησκεία μας. Ποιες είναι οι σωστές αξίες και ηθική για να ζήσουμε σε ένα καλύτερο κόσμο ανάλογα με την θρησκεία μας; Μήπως η θρησκεία μας ζητά παράλογα πράγματα, πράγματα που δεν μπορούμε σαν κοινοί θνητοί να ανταπεξέλθουμε; Μήπως διαστρεβλώνονται οι αρχές μας από ψεύτικα ιδανικά;