Μετά το επιτυχημένο Part 1 των κυπριακών λέξεων, ήρθε η στιγμή να δεις τη συνέχεια! Σου έτυχε κι εσένα να σκέφτεσαι πώς να εξηγήσεις την έννοια μιας κυπριακής λέξης;
Ποιες είναι οι άλλες λέξεις της διαλέκτου μας που όσο κι αν σκεφτούμε, δεν μπορούμε να βρούμε αντίστοιχές τους στην ελληνική γλώσσα;
Δες τις πιο κάτω:
1Εξίκκο σου
Αυτή η φράση χρησιμοποιείται κυρίως εξαιτίας αγανάκτησης. Το λέμε όταν θέλουμε να πούμε ότι κάτι που έγινε ή που πάθαμε δεν αξίζει τον κόπο, ούτε χρειάζεται να το επαναλάβουμε.
Π.χ. “Εξίκκο σου! Εν θα σε ξαναπάρω πούποτε άμαν είσαι έτσι!“
2Ακατάχνωτα
Αυτή η λέξη είναι γεμάτη αυτοπεποίθηση. Συνήθως τη λέμε όταν είμαστε πολύ σίγουροι για κάτι ή όταν κάτι είναι προφανές και γνωστό για την ύπαρξη/μορφή του.
Π.χ. “Μα ετόλμησε να του πει έτσι πράμα; Ε ακατάχνωτα, εν τον φοάται!“
3Δικλώ
Το δικλώ παραπέμπει σε ένα ειδικό βλέμμα (το δίκλιμα) που κάνει κάποιος όταν για παράδειγμα του ζητούν να δει κάτι ή κάποιον σε συγκεκριμένη στιγμή.
Αντίστοιχα, θυμίζει τη στιγμή που ζητάς να “στρέψει κάπου το βλέμμα του” κάποιος δίπλα σου. Π.χ. “Δίκλα ποτζιεί τωρά!”
4Αλέ ππερέ
Αυτή η φράση λέγεται όταν αγανακτούμε επειδή κάτι είναι ακατάστατο ή όταν συγχύστηκαν καταστάσεις ή γεγονότα.
Είναι το αντίστοιχο του άνω-κάτω, χωρίς όμως να είναι η ακριβής μετάφραση του. Π.χ. “Εκάμαν τα αλέ ππερέ πάλε με τους καφκάες τους!“
5Παραθκιάνταλος
Αυτό το επίθετο το λέμε τόσο για ανθρώπους, όσο και αντικείμενα ή για να περιγράψουμε τον τρόπο που έγινε κάτι (επιρ. παραθκιάνταλα).
Ουσιαστικά εννούμε ότι κάτι είναι παράξενα δομημένο/κατασκευασμένο ή για ανθρώπους ότι είναι παράξενοι με αρκετά προβλήματα/ελαττώματα στον χαρακτήρα ή στην εμφάνιση.
Π.χ. “Ίνταλως εντύθηκες έτσι ρε; Είσαι τέλια παραθκιάνταλος!”
6Θκιο ππαλιές
Ουσιαστικά αυτή η φράση προέρχεται από τον αριθμό “2” (δύο-θκιο) και το ππαλιές που σημαίνει “μαχαιριές”.
Μεταφορικά εννοούμε ότι κάτι τελείωσε στο άψε-σβήσε, πολύ γρήγορα. Π.χ. “Εμαείρεψα τζιαι εκαθάρισα τα θκιο ππαλιές“.
7Βουνάρι
Αυτή η λέξη αναφέρεται συνήθως όταν κάποιος δεν αντιδρά επειδή κάτι έγινε αναπάντεχα. Πάει συχνά πακέτο με το ρήμα “έμεινε”, ή “άφηκε” (αν είναι πράξη από κάποιον άλλο).
Π.χ. “Επατσάρκασε τον τζιαι άφηκεν τον βουνάρι“.
8Σσιαμπερίζομαι
Αυτό το ρήμα λέγεται όταν κάποιος προσπαθεί να εντυπωσιάσει άλλους, φτιάχνοντας νέες λέξεις, που όμως δεν υπάρχουν καθόλου στην πραγματικότητα.
Π.χ. “Πιστεύκω ήμουν πολλά καλός εχτές που εσσιαμπερίστηκα τζιείνην την εγγλέζικη λέξη μπροστά στις μιτσιές. Πέρκει εν τες εσύγχυσα.“
9Ε το
Αυτό το επιφώνημα χρησιμοποιείται σε πολλές περιστάσεις. Όταν για παράδειγμα θέλεις να δείξεις κάτι φανερό, να εξηγήσεις κάτι, να ξεκινήσεις πρόταση κτλ.
Π.χ. “Να το, κοίτα να δεις πώς έχει, ορίστε“.
10Τταττεύκω
Αυτό το ρήμα αναφέρεται σε κάποιον που δεν μπορεί να μιλήσει σωστά (ο ττάττης) επειδή είτε μιλά αγχωμένα, είτε επειδή δεν γυρίζει η γλώσσα του κάποιες λέξεις (τοπικές ή ξένες).
Π.χ. “Μόλις επήα σε τζιείνην τη νέα δουλειά, εξεκίνησα να τταττεύκω που το άγχος μου!“
Εσύ ήξερες πώς να εξηγήσεις τις πιο πάνω λέξεις της κυπριακής διαλέκτου; 😉
