Πόσες φορές έχεις “πιάσει” τον εαυτό σου να χρησιμοποιεί λέξεις που αναφέρονται σε συγκεκριμένα καταναλωτικά προϊόντα ή αντικείμενα, οι οποίες στην πραγματικότητα είναι… μάρκες; Όσες φορές και αν το έχεις κάνει, το σίγουρο είναι ότι ποτέ δε θα τα έχεις αποκαλέσει με το πραγματικό (και επίσημο) όνομά τους, όπως είναι γνωστά στην αγορά.
Η εν λόγω “συνήθεια” –που έχεις εσύ κι όλοι μας– οφείλεται στις εταιρείες που λανσάρουν για πρώτη φορά, στην καταναλωτική αγορά, ένα ολοκαίνουριο και καινοτόμο προϊόν τους. Αποτέλεσμα; Το brand τους να γίνεται τόσο ισχυρό που να ταυτίζεται με το ίδιο το προϊόν τους ή και με άλλα παρόμοια προϊόντα άλλων εταιρειών.
Έτσι, μαζέψαμε και σου παρουσιάζουμε κάποιες διάσημες μάρκες, οι οποίες αν και έχουν ταυτιστεί έντονα με τα ίδια τους τα προϊόντα ή αντικείμενα, μας κάνουν συνειδητά ή ασυνείδητα, να ξεχνάμε ή να μην ξέρουμε καν πώς ονομάζονται κανονικά.
Δες τα όλα πιο κάτω:
1AZAX αντί υγρό καθαριστικό τζαμιών
Η εταιρεία Colgate-Palmolive, κυκλοφόρησε το 1965, το πρώτο AZAX γενικής χρήσεως με την επωνυμία “White Tornado“. Μετά από 3 χρόνια, το 1968, η εταιρεία παρουσίασε στο καταναλωτικό κοινό, το πρώτο υγρό καθαριστικό τζαμιών που δεν χρειαζόταν ξέπλυμα!
Η νέα αυτή πατέντα, άλλαξε ριζικά τον τρόπο που καθαρίζονταν τα τζάμια, αφού ο μοναδικός τρόπος ήταν να πλυθούν με σαπούνι και νερό.
Αργότερα βγήκαν και άλλα παρεμφερή προϊόντα, π.χ. Spark, Forte, κ.λπ, από ανταγωνίστριες εταιρείες, αλλά η δύναμη της συνήθειάς μας, μας επιβάλει να αποκαλούμε οποιοδήποτε υγρό καθαριστικών τζαμιών, AZAX!
Εδώ είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, σήμερα η εταιρεία προωθεί στην αγορά κι άλλα προϊόντα γενικού καθαρισμού, π.χ. υγρό καθαριστικό πατώματος, σε περίπτωση που θες να τα αγοράσεις!
2Black & Decker αντί φορητό ηλεκτρικό τρυπάνι ή κρουστικό δραπανοκατσάβιδο
Το 1910, δυο νεαροί επιχειρηματίες, ίδρυσαν τη μεγαλύτερη εταιρεία ηλεκτρικών εργαλείων που υπήρχε ποτέ στην Αμερική και γενικώς παγκοσμίως – την Black & Decker.
Οι ιδρυτές της ομώνυμης εταιρείας, Duncan Black και Alonzo G. Decker, εφηύραν το 1917 το πρώτο φορητό ηλεκτρικό τρυπάνι (αλλιώς κρουστικό δραπανο-κατσάβιδο) που συνδύαζε ένα διακόπτη λαβής πιστολιού και σκανδάλης για διάφορες εργασίες.
Αυτό το καινούριο πολυεργαλείο, έκανε την εταιρεία γνωστή ανά τον κόσμο, εκτοξεύοντας τα κέρδη της στα ύψη σε σύντομο χρονικό διάστημα. Στην πορεία, η εταιρεία, επεκτάθηκε και στην παραγωγή άλλων προϊόντων (π.χ. οικιακές μικροσυσκευές), αλλά το όνομά της παρέμεινε για αρκετά χρόνια συνδεδεμένο με τα ηλεκτρικά εργαλεία και κυρίως με τα τρυπάνια.
Γι’ αυτό, όταν λέμε Μπλακεντέκερ, εννοούμε το συγκεκριμένο τρυπάνι, άσχετα αν υπάρχουν δεκάδες απομιμήσεις του από πολλές εταιρείες.
3Kellogg’s αντί δημητριακά ή νιφάδες καλαμποκιού
Η ιστορία των δημοφιλών δημητριακών προγεύματος, cornflakes, ξεκινάει από τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν μια ομάδα Αντβεντιστών αναζητά νέα τρόφιμα για να ικανοποίηση την αυστηρή χορτοφαγική διατροφή του. Τα μέλη της ομάδας πειραματίστηκαν με διάφορους κόκκους δημητριακών, όπως σιτάρι, ρύζι, βρώμη, κριθάρι και φυσικά καλαμπόκι, μέχρι να καταλήξουν στις βασικές διατροφικές συνταγές τους.
Το 1894 ο Αμερικάνος γιατρός, John Harvey Kellogg, χρησιμοποίησε τις εν λόγω συνταγές των Αντβεντιστών, ως μέρος μια σκληρής δίαιτας που εφάρμοζε στους ασθενείς του. Πίστευε ότι με τα cornflakes θα μειωνόταν η σεξουαλική επιθυμία των ασθενών του, αφού είχαν μια πιο ήπια γεύση σε αντίθεση με τις πιο γλυκίες ή καυτερές γεύσεις που αύξαναν τη σεξουαλική όρεξη.
Παρ’ όλ’ αυτά, η ιδέα των cornflakes γεννήθηκε τυχαία από ένα ατύχημα που είχε ο John Harvey μαζί με τον αδελφό του, Will Keith Kellogg, στο θεραπευτήριο “Battle Creek” του Michigan. Συγκεκριμένα τα δυο αδέλφια, έφυγαν από το εργαστήρι τους, για να ασχοληθούν με κάποια θέματα του Θεραπευτηρίου, ξεχνώντας το σιτάρι στη φωτιά. Όταν επέστρεψαν διαπίστωσαν ότι το σιτάρι είχε μπαγιατέψει, αλλά επειδή δεν μπορούσαν να το πετάξουν λόγω του αυστηρού προϋπολογισμού που είχαν, αποφάσισαν να πιέσουν το ζυμάρι με πλάστες για να φτιάξουν φύλλα ζύμης.
Προς έκπληξή τους διαπίστωσαν ότι, αντί για φύλλα ζύμης, δημιουργούνταν νιφάδες, τις οποίες έψησαν και σέρβιραν στους ασθενείς.
Το 1906 ο Will Keith Kellogg, αποφάσισε να βγάλει το συγκεκριμένο προϊόν στην αγορά, προσθέτοντάς του ζάχαρη για να το κάνει πιο επιθυμητό προς το καταναλωτικό κοινό. Έτσι, από τότε μέχρι σήμερα, οι συγκεκριμένες νιφάδες καλαμποκιού της Kellogg’s έχουν γίνει διάσημες σ’ όλο τον κόσμο και ανταγωνίζονται άλλες μάρκες γνωστών εταιρειών παραγωγής δημητριακών προγεύματος.
4Hoover αντί ηλεκτρική σκούπα
Η ανακάλυψη της πρώτης φορητής ηλεκτρικής σκούπας, οφείλεται σε ένα ασθματικό ηλικιωμένο επιστάτη, τον James Spangler και του σοβαρού προβλήματος που αντιμετώπιζε κατά τη διάρκεια της βραδινής δουλειάς του. Συγκεκριμένα, η σκούπα με την οποία καθάριζε τα χαλιά, σε ένα πολυκατάστημα στο Canton του Ohio, άφηνε πολύ σκόνη που του προκαλούσε ένα επίμονο βήχα, καθώς επίσης, η μεταφορά της ήταν εξαιρετικά δύσκολη, αφού ήταν αρκετά ογκώδης και βαριά.
Προκειμένου να μην χάσει τη δουλειά του, εξαιτίας αυτού του προβλήματος, σκέφτηκε να φτιάξει μια πιο ελαφριά σκούπα. Πήρε, λοιπόν, ένα άδειο τενεκεδένιο κουτί και του έβαλε κολλητική ταινία στις άκρες, τοποθετώντας το σε ένα set τροχών. Στη συνέχεια, προσκόλλησε στη μία πλευρά του τενεκέ, μια κυλινδρική βούρτσα και ένα μικρό ανεμιστηράκι, ενώ στην άλλη πλευρά, ένα μακρύ χερούλι μαζί με μια μαξιλαροθήκη. Το ανεμιστηράκι πρόσδιδε ενέργεια στη βούρτσα που περιστρέφονταν και η μαξιλαροθήκη κρατούσε τη σκόνη και τη βρωμιά.
Ο Spangler ικανοποιημένος από τη νέα σκούπα που είχε πατεντάρει (την ονόμασε “ηλεκτρικό απορροφητικό σαρωτή“), άρχισε να τη φτιάχνει στο εργαστήριό του και ακολούθως να την πουλάει από πόρτα σε πόρτα.
Αυτή η καινούρια πατέντα του Spangler, ενθουσίασε τον William Hoover (πωλούσε αρχικά σέλες αλόγων!) και σκέφτηκε ότι αν τη βελτίωνε, θα μπορούσε να την εκμεταλλευτεί εμπορικά.
Έτσι, λοιπόν, το 1908 εξαγόρασε από τον επιστάτη τα δικαιώματα παραγωγής του ηλεκτρικού απορροφητικού σαρωτή, αναλαμβάνοντας ως διευθυντής στην πρώην εταιρεία του (Electric Suction Sweeper Co), την οποία το 1922 μετονομάζει σε Hoover Co. Αποτέλεσμα; Το όνομά του να ταυτιστεί με το ίδιο το προιόν του και να επικρατήσει έναντι άλλων γνωστών ηλεκτρικών σούπων.
5Jeep αντί τετρακίνητο όχημα ή όχημα 4×4
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο αμερικανικός στρατός ενημέρωσε τις αυτοκινητοβιομηχανίες ότι χρειαζόταν ένα “ελαφρύ όχημα αναγνώρισης” για να αντικαταστήσει τις παλιές μοτοσικλέτες και τα τροποποιημένα Ford Model-T. Για το λόγο αυτό, 3 εταιρείες υπέβαλαν προσφορά (Willys-Overland, Bantam Car Manufacturing Company και Ford) φτιάχνοντας η κάθε μία ένα μοντέλο αυτοκινήτου, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Νικήτρια εταιρεία αναδείχθηκε η Willys, της οποίας τα οχήματα κρίθηκαν κατάλληλα, καθιερώνοντας μετά από λίγα χρόνια τη λέξη “Jeep” σαν εμπορικό όνομά της και κατοχυρώνοντάς το ως μάρκα για το συγκεκριμένο μοντέλο της.
Το 1941, η εν λόγω εταιρεία, παρήγαγε το πρώτο Jeep για τον αμερικανικό στρατό, το οποίο έγινε γνωστό σ’ όλο τον κόσμο. Μετά από 4 χρόνια, το 1945, ξεκίνησε και την παραγωγή Jeep για χρήση εκτός στρατού.
Από τότε, άρχισαν να παράγονται διάφορες παραλλαγές Jeep (αλλιώς τετρακίνητων οχημάτων ή οχήματα 4×4), είτε για στρατιωτικό σκοπό, είτε για καθημερινή χρήση.
Ωστόσο, καμία άλλη μάρκα δεν μπόρεσε να επικρατήσει της λέξης Jeep, της τότε Willys (απορροφήθηκε από την Chrysler), με αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα σαν αναφορά για όλα τα οχήματα εκτός δρόμου – ακόμη και αυτά που δεν μοιάζουν με το πρώτο μοντέλο.
6Pampers αντί πάνες μιας χρήσης
Η ιδέα των Pampers είναι εμπνευσμένη από ένα παππού που εργαζόταν στην αμερικάνικη εταιρεία Procter & Gamble. Ο Viktor Mills, Αμερικανός χημικός μηχανικός, έψαχνε να βρει ένα ευκολότερο τρόπο να αλλάζει την πάνα στον εγγονό του, αφού μέχρι τότε δεν υπήρχαν οι παιδικές πάνες μίας χρήσης.
Αυτό το καινοτόμο προϊόν που είχε ανακαλύψει, έδινε τη δυνατότητα στους γονείς να αλλάξουν τα μώρα τους, εύκολα και γρήγορα, πετώντας -κι όχι πλένοντας- τη χρησιμοποιημένη πάνα. Από τότε άρχισε να γίνεται ολοένα και πιο γνωστό και να γεμίζει τα ράφια των supermarkets.
Στην πορεία ακολούθησαν βελτιώσεις στις συγκεκριμένες πάνες, καθώς αρχικά έκλειναν με παραμάνες, μέχρι αυτές να αντικατασταθούν με αυτοκόλλητες ταινίες.
Όπως ήταν φυσικό, την ιδέα Mills, ακολούθησαν σύντομα κι άλλες εταιρείες, μόνο που με τα χρόνια το προϊόν είχε ταυτιστεί τόσο πολύ με τη μάρκα που το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων όταν θέλει να αναφερθεί στις πάνες μιας χρήσης λέει “Pampers”, εννοώντας οποιαδήποτε μάρκα.
7Panadol αντί παρακεταμόλη ή ακεταμινοφαίνη
Το 1894, τρία χρόνια πριν την ανακάλυψη της ασπιρίνης, ένας Γερμανός φυσιολόγος, ο Joseph von Mering ανακαλύπτει ένα νέο παυσίπονο και αντιπυρετικό φάρμακο, την παρακεταμόλη ή ακεταμινοφαίνη – το γνωστό (σε εμάς) Panadol.
Αρχικά η ανακάλυψή του, δεν τυγχάνει διεθνής αναγνώρισης, διότι τα επόμενα 50 χρόνια κυριαρχεί σε ολόκληρο τον κόσμο η ασπιρίνη. Όμως το 1948 αμερικανοί επιστήμονες ανακαλύπτουν πάλι την ακεταμινοφαίνη/παρακεταμόλη και το 1961 η φαρμακευτική εταιρεία McNeil κυκλοφορεί το “Tylenol”, σαν το αναλγητικό, με δράση ανάλογη της ασπιρίνης, που δεν πειράζει το στομάχι.
Από τότε μέχρι σήμερα, το συγκεκριμένο παυσίπονο παρασκευάζεται από διάφορες εταιρίες και κυκλοφορεί με διάφορα εμπορικά ονόματα, π.χ. Depon, Apotel (σε Ελλάδα), Tylenol (σε Η.Π.Α.).
Ωστόσο, εμείς στην Κύπρο, το ζητάμε σε οποιοδήποτε φαρμακείο και αν επισκεφτούμε, ως Panadol και όχι ως παρακεταμόλη ή ακεταμινοφαίνη!
8Pummaro αντί ντοματοπολτός
Στην κωμόπολη της δυτικής Ηλείας, Γαστούνη, αρχίζει το 1968 η λειτουργία του εργοστασίου Pummaro (γνωστό τότε ως “Πελαργός“), δίνοντας σημαντική ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή και αυξάνοντας την καλλιέργεια της ντομάτας.
Μετά από λίγα χρόνια, το 1990, το εργοστάσιο θα παρασκευάσει τον πρώτο ελαφρύ συμπυκνωμένο χυμό ντομάτας σε χάρτινη ασηπτική συσκευασία tetrapack.
Η κίνηση αυτή, θα κάνει την εταιρεία να γίνεται ολοένα και πιο γνωστή στην ελληνική και κυπριακή αγορά, αφού το προϊόν της γεμίζει τα ράφια των supermarkets.
Αν και στην πορεία των χρόνων, υπήρξαν κι άλλες εταιρείες παραγωγής ντοματοπολτού, πολλά άτομα, όταν θέλουν να αγοράσουν ντοματοπολτό, λένε “Pummaro”, εννοώντας οποιαδήποτε μάρκα… ακόμα και σήμερα που δεν υπάρχει πλέον το συγκεκριμένο brandname, αφού έγινε “Πελαργός”.
9Thermos αντί ισοθερμικό παγούρι
Το 1904 ιδρύθηκε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής αποθηκευτικών συσκευών φαγητού και πότων, η Thermos L.L.C.
H εταιρεία ονόμαζε τα παραγόμενα προϊόντα της “Thermos” και τα προωθούσε σε όλο τον κόσμο.
Η κίνησή της είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει τεράστια χρηματικά κέρδη και αναγνωρισιμότητα.
Αν και η ανακάλυψη των ισοθερμικών παγουριών (όπως επίσημα ονομάζονται) οφείλεται κυρίως στον επιστήμονα Sir James Dewar, του Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, η εταιρεία κατοχύρωσε δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, χάνοντας έτσι τα δικαιώματά του από την εφεύρεση.
10Tupper(ware) αντί αεροστεγές δοχείο αποθήκευσης φαγητού
Ο Αμερικάνος χημικός, Earl Silas Tupper, ίδρυσε το 1938 τη γνωστή και (πλέον) διάσημη εταιρεία πλαστικών “Tupperware Plastics Company”. Αρχικά, η συγκεκριμένη εταιρεία παρήγαγε και πωλούσε πλαστικά προϊόντα για βιομηχανική χρήση, ενώ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου παρήγαγε εξαρτήματα για μάσκες αερίων.
Όταν τελείωσε ο πόλεμος, ο Earl Tupper αποφάσισε να ασχοληθεί με την παραγωγή πλαστικών προϊόντων που να απευθύνονται στους απλούς καταναλωτές. Άρχισε, λοιπόν, να πειραματίζεται με το μαύρο πολυαιθυλένιο (το κοινό “πλαστικό”) και κατέληξε στη δημιουργία ενός ευλύγιστου και ανθεκτικού στερεού υλικού. Το προϊόν που είχε δημιουργήσει, το εμπλούτισε στη συνέχεια με ένα καπάκι, κάνοντας το αεροστεγές.
Το τελικό αποτέλεσμα, ήταν να δημιουργεί ένα πλαστικό, αεροστεγές προϊόν που χρησίμευε στη διατήρηση των τροφίμων χωρίς υγρασία, οσμές και σκόνη.
Το 1946 εισήγαγε τα πρώτα πλαστικά tupper τροφίμων σε καταστήματα, τα οποία άρχισαν σιγά-σιγά να μπαίνουν στο σπίτι κάθε νοικοκυράς. Αργότερα, οποιαδήποτε μάρκα κι αν δημιουργήθηκε, δεν μπόρεσε να “χτυπήσει” τη λέξη tupper, αφού ταυτίστηκε τόσο έντονα με προϊόν της. Έτσι λοιπόν, όταν λέμε “tupper” εννοούμε οποιοδήποτε αεροστεγές δοχείο αποθήκευσης τροφίμων, όποια εταιρεία κι αν το κατασκευάζει .
