Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας την ανησυχία μου και τους προβληματισμούς μου ως προς σε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και γιατί είναι δύσκολο για εμάς να συμβαδίσουμε με τις τοπικές και παγκόσμιες εξελίξεις.
Κυρίως θα ήθελα να τονίσω τη δυσκολία ενός τέτοιου εγχειρήματος, το να καταπιάνεται κανείς με πολιτικού περιεχομένου θεματολογία, είτε αυτό αφορά γεγονότα του παρελθόντος, πληγές που δε κλείνουν (ιστορικοί εμφύλιοι, γενοκτονίες, Γκουαντάναμο Μπέι, Νικαράγουα) είτε γεγονότα του παρόντος (διαφθορά, οικονομικές απάτες-μίζες, ΙSIS, προσφυγικό, έξαρση διάφορων νεοναζιστικών και νεοφασιστικών κομμάτων, κλπ).
Η δυσκολία υπόκειται στις ίδιες τις λέξεις, ‘προσφυγικό‘ – ‘γενοκτονία‘, ‘βομβαρδισμοί αμάχων’ τι ξέρουμε εμείς από όλα αυτά;
Τι μπορούμε να ξέρουμε άλλωστε; Εάν δεν έχεις βιώσει τέτοιου είδους εμπειρίες πως είσαι σε θέση να σχολιάζεις πάνω σε αυτές, και τι γραμμή να ακολουθήσεις για να τα παρουσιάσεις; Τότε λοιπόν είναι που ξεκινάς να ξεδιαλύνεις το κουβάρι όλων αυτών των εξελίξεων στην προσπάθεια να καταλάβεις γιατί γίνονται αυτά που γίνονται, σαν το Μίτο της Αριάδνης. Μόνο που δεν είναι καθόλου ευχάριστη και εύκολη διαδικασία. Μάλλον επίπονη, καθώς ενώ ξεκινάς με μια πρωτοφανή προθυμία, στηριζόμενος στις γνώσεις που έχεις ήδη αποκτήσεις, κολλάς πάντα στο ίδιο σημείο: την αβεβαιότητα- αν μπορείς δηλαδή να εμπιστευτείς όλα αυτά που διαβάζεις και παρακολουθείς αφού ζούμε στην εποχή που οι ειδήσεις και τα γεγονότα κινούνται με ταχύτατους ρυθμούς, ενώ η πρόσβαση σε πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές είναι ακόμα πιο εύκολη.
Εκεί λοιπόν που νομίζεις πως κατέχεις κάτι, ξεκινάς να αμφισβητείς ακόμα και τα πιο απλά: ημερομηνίες, εμπλεκόμενα μέρη, ιστορικώς κατοχυρωμένα γεγονότα. Και ξανά από την αρχή, πετάς ολόκληρο το κουβάρι της Αριάδνης και αρχίζεις να ασχολείσαι με κάθε κλωστή ξεχωριστά, ελπίζοντας με αυτόν τον τρόπο να καταφέρεις να ξεδιαλύνεις το κουβάρι. Ανοίγεις βιβλία, επισκέπτεσαι ιστοσελίδες, διαβάζεις εφημερίδες, βλέπεις εκπομπές, ντοκιμαντέρ και πάλι όμως πετάγονται μπροστά σου οι εικόνες των αμάχων- οι εικόνες όλων αυτών των ανθρώπων που ένιωσαν στο πετσί τους τις συνέπειες μιας απόφασης, μιας συμφωνίας, μιας συμμαχίας που κάποιος έλαβε για αυτούς και όρισε το μέλλον τους, προδιαγράφοντας έτσι και την καταστροφή δεκάδων ανθρώπινων ζωών.
Οι άνθρωποι αυτοί και τα βιώματα τους είναι που σε κρατάνε πίσω όταν ξεκινάς να γράψεις την άποψη σου, να πεις ποιος έχει δίκαιο και άδικο, να απαιτήσεις δικαιοσύνη, ακόμα και όταν καταγράφεις των αριθμών των απωλειών και ημερομηνίες που για σένα είναι απλά αριθμοί, αριθμοί που στιγμάτισαν όμως τις ζωές τρίτων, ανθρώπων απλών και καθημερινών, όπως εμένα και εσένα.
“Στις 6 Αυγούστου του 1945, οι ΗΠΑ με πρόεδρο τότε τον Χάρρυ Τρούμαν εξαπολύουν δύο ατομικές βόμβες οι οποίες βρίσκουν στόχο τις πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι της Ιαπωνίας“. Κάπως έτσι φαντάζομαι θα είχαν παρουσιαστεί τα γεγονότα τότε, εκ του ασφαλούς. Έπειτα ξεκίνησαν τα διάφορα ντοκιμαντέρ, η δημοσίευση σχετικών εικόνων, η δημόσια κατακραυγή και αποτροπιασμός, τα μουσεία που κτίστηκαν προς τιμήν των θυμάτων και οι έρευνες σχετικά με τις επιπτώσεις που είχε η ραδιενέργεια στους κατοίκους της περιοχής. Μέσα σε όλο αυτό το χάος, προσπαθείς να εκλογικέψεις τα γεγονότα, να τα βάλεις σε μια σωστή σειρά για να είσαι σε θέση να σχηματίσεις γνώμη και να κρίνεις επί του παρόντος.
Συνειδητοποιείς όμως πως το εγχείρημα αυτό απαιτεί αφοσίωση, ψάξιμο και το να μην περισπάσαι από εξωτερικούς παράγοντες: όπως το να έρχεσαι καθημερινά αντιμέτωπος με την αμφιβολία εάν πραγματικά γνωρίζεις αυτά που γράφεις, ενώ θα έχεις να αντιμετωπίσεις και τη μετέπειτα κριτική από άτομα που γνωρίζουν καλύτερα από εσένα τα γεγονότα, από άτομα που διαφωνούν μέχρι και τα όχι και τόσο κολακευτικά σχόλια όσων απλά έμαθαν να πιπιλάνε το τραγουδάκι που τους μαθαίνουν οι πολιτικές ομάδες στις οποίες ανήκουν, όπου γαλουχούνται οι επικίνδυνες αξίες του εθνικισμού και πατριωτισμού. Από τη μία δε θέλεις να συγκαταλέγεσαι στη μάζα που αναπαράγει τις ίδιες απόψεις και αρνείται να δει ένα γεγονός και από τις υπόλοιπες του πλευρές ούτε όμως και στους παγερά αδιάφορους και ανίδεους. Τότε επιλέγεις να μένεις κάπου στη μέση, κάπου στα ρηχά γιατί γνωρίζεις πως για να φτάσεις ‘εκ βαθέων’ χρειάζεσαι ακόμα πολύ δρόμο. Και είσαι ακόμη νέος, ο ενθουσιασμός και η τάση να αμφισβητείς τα πάντα γύρω σου σε βοηθάνε να μη σταματάς να ψάχνεις και να σκαλίζεις ιστορίες και γεγονότα.
Κι εκεί που βρίσκεις τον εαυτό σου μετέωρο των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών εξελίξεων, έρχεται ένα ποίημα του Νερούδα και έτσι απλά σε προσγειώνει στη πραγματικότητα. Δεν θα μπορέσεις ποτέ να καταλάβεις συγκεκριμένα γεγονότα- γιατί και πως γίνονται- ούτε να αποκτήσουν ξαφνικά νόημα οι λέξεις όπως αποκτούν στα αυτιά αυτών που ζουν την φρίκη ενός βομβαρδισμού, το τρόμο που τους προκαλεί η παγωμένη θάλασσα που καλούνται να διασχίσουν, το στρίμωγμα στις βάρκες, οι θάλαμοι αερίων:
” Το σπίτι μου ονομαζόταν
Το σπίτι των λουλουδιών,
γιατί από όλες τις πλευρές
… έσκαγαν γεράνια: ήταν
ένα ωραίο σπίτι
με σκύλους και παιδιά.
Ραούλ θυμάσαι;
Θυμάσαι Ραφαέλ;
Φεδερίκο θυμάσαι
κάτω από την γη,
θυμάσαι το σπίτι μου με τα μπαλκόνια όπου
το φώς του Ιουνίου έπνιγε λουλούδια στο στόμα σου;
Αδελφέ, αδελφέ!
Kαι ένα πρωί όλα αυτά καίγονταν
κι ένα πρωί οι φωτιές βγαίναν από τη γη
κατατρώγοντας όντα,
κι από τότε φωτιά,
και μπαρούτι από τότε,
κι από τότε αίμα.
Κακούργοι, μ’ αεροπλάνα και μαυριτάνους
κακούργοι με δαχτυλίδια και δουκέσσες
κακούργοι που τους ευλογούσαν μαύροι καλόγεροι
ερχόνταν απ τον ουρανό να σκοτώσουν παιδάκια,
και μες στους δρόμους το παιδικό το αίμα
έτρεχε, έτσι, απλά, σαν αίμα παιδικό.
Τσακάλια που και το τσακάλι τα αποκρούει,
πέτρες που το ξεράγκαθο θα δάγκανε φτύνοντας,
οχιές που και οι οχιές θα μισούσαν!
Είδα μπροστά σας το αίμα
της Ισπανίας να ορθώνεται
για να σας πνίξει
σε ένα μόνο κύμα
περηφάνιας και μαχαιριών!
Στρατηγοί προδότες:
Κοιτάτε το νεκρό μου σπίτι,
κοιτάτε τη ρημαγμένη Ισπανία.
Όμως από κάθε νεκρό σπίτι βγαίνει
πυρωμένο μέταλλο αντί λουλούδια,
όμως από κάθε λάκκο της Ισπανίας
βγαίνει η Ισπανία,
κι από κάθε νεκρό παιδί βγαίνει ένα ντουφέκι με μάτια,
κι από κάθε έγκλημα γεννιούνται σφαίρες
που κάποια μέρα θα σας βρούνε ίσα στην καρδιά.
Θα ρωτήσετε: γιατί η ποίησή του
δεν μας μιλάει για το όνειρο, για τα φύλλα,
για τα μεγάλα ηφαίστεια της γενέθλιας γης του;
Ελάτε να δείτε το αίμα στους δρόμους,
ελάτε να δείτε το αίμα στους δρόμους,
ελάτε να δείτε το αίμα στους δρόμους!”
“Εξηγώ κάτι πράγματα”- Πάμπλο Νερούδα
Δες επίσης: Μαζί με τα φώτα της πόλης μου, έσβησα και εγώ…
