Είναι λίγο αστείο να βγάζω συμπεράσματα για ένα τόσο αμφιλεγόμενο ζήτημα, όπως είναι αυτό της ζωής στα 21 μου χρόνια. Παρ’ όλα αυτά όμως νιώθω ότι δυανύω μια περίοδο αυτό τον καιρό, που σε συνδυασμό με κάποια ωριμότητα και τις καταστάσεις γύρω μου, θα μπορούσα, αν όχι να σφραγίσω γενικές θεωρίες ζωής, τουλάχιστον να ταυτιστώ με γεγονότα που ίσως να πέρασαν κι άλλοι.
Σ’ αυτά τα 21 χρόνια λοιπόν – αν εξαιρέσουμε τις εμπειρίες από την κοιλιά της μάνας που ήταν λίγο άβολες να κρέμεσαι ανάποδα μέσα σε έναν άγνωστο σάκκο –, γέλασα, πέρασα καλά, σκόνταψα πολλές φορές, σηκώθηκα… Σκόνταψα ξανά, έμεινα αδρανής, ξανασηκώθηκα, γνώρισα, ερωτεύτηκα, αγάπησα, πλήγωσα, ξαναπλήγωσα, πληγώθηκα, έδωσα και πήρα…
Αλλά ποτέ δεν ξέχασα. Ακριβώς όπως κι εσύ!
1Ωραίο πράγμα η οικονομική άνεση.
Απολαμβάνεις υλικά αγαθά και έχεις πρόσβαση σε εφήμερες εμπειρίες πολύ πιο εύκολα. Από εκεί και πέρα όμως, το μυστικό είναι να μη νομίζεις ότι κρατάς γερά τον Θεό από τα… γένια. Κανένα υλικό κτήμα δεν προσθέτει αξία στη ζωή κανενός. Επαναλαμβάνω, είναι ωραίο και απολαυστικό να τα έχεις όλα, αλλά σε τελική ανάλυση, δεν πρόκειται ποτέ να αισθανθείς πλήρης, όσο και να βαρυφορτώνεις το χώρο σου.
2Μην προσπαθήσεις ποτέ να γίνεις “κάποιος άλλος” για να σε αποδεχτούν αυτοί οι “κάποιοι άλλοι”.
Ποτέ κανείς δεν τα κατάφερε να στεριώσει σε παρέες, σε κοινωνικές ομάδες ή σε ο,τιδήποτε άλλο σχετικό, όντας κουλ και άνετος ή κάτι που δεν είναι. Φαντάσου έναν ηθοποιό να παίζει ρόλους όλες τις ώρες και όλες τις μέρες. Κάποια στιγμή θα χάσει τον εαυτό του. Είμαστε αυτοί που είμαστε. Ακούγεται κοινότυπο αυτό που λέω, γιατί ίσως είδαμε παρόμοια γνωμικά να στολίζουν τις cover photos πολλών φιλόσοφων της ψηφιακής γενιάς. Και πήρε καιρό για να το καταλάβω, αλλά πάντα θα υπάρχει κάποιος καλύτερος σε κάθε τομέα.
3Ζήτα συγγνώμη εκεί που πρέπει να το κάνεις.
Πόσες φορές δεν τροφοδοτήσαμε τον εγωισμό μας για να φουσκώσουμε την περηφάνεια μας και να σκάσει στα μούτρα μας αργότερα;! Είτε σε φίλους, είτε σε συντρόφους, είτε σε γονείς, ζητήστε συγγνώμη. Γιατί όσο φουσκώνουμε την περηφάνεια μας, κάτι μη αναστρέψιμο ίσως μας κάνει να χάσουμε τη γη κάτω από τα πόδια μας. Ποτέ δεν ξέρεις τι θα γίνει την επόμενη στιγμή και είναι ωραίο να αφήνουμε ένα θετικό μας κομμάτι στους άλλους, που αφιερώσαμε κάποτε χρόνο, που δεν θα πάρουμε ποτέ πίσω.
4Χαλάρωσε.
Απλά και λιτά. Οι καιροί λειτουργούν με έντονους ρυθμούς, είναι γεγονός. Δεν είναι ανάγκη να είμαστε συνεχώ σε σε εγγρήγορση για να κάνουμε όλα τέλεια. Σίγουρα στο τέλος της ημέρας κάτι θα ξεφύγει, κάποιον θα στεναχωρήσουμε, μια εργασία μας αξιολογηθεί χαμηλότερα… Ίσως δεν δεχθούν την αίτηση για δουλειά, ίσως δεν βγούμε για ποτό. Όλο και κάτι θα γίνει. Χαλαρώστε. Κανείς δεν είπε ότι όντας πιο χαλαροί είστε και τεμπέληδες. Και στην τελική, δεν πρόκειται να απολαύσετε ούτε τις διαδικασίες της εργασίας, της αίτησης, ούτε τον χρόνο που σπαταλήσατε.
5Κάνε λάθη.
Υπάρχει ποτέ περίπτωση να μάθεις να οδηγείς αν δεν σου σβήσει το κλατς; Ή να μάθεις να μαγειρεύεις αν δεν σου σβήσει το “μάτι” της κουζίνας; Κάνε λάθη και δώσε έναυσμα στον εαυτό σου να γίνεται καλύτερος. Η αποτυχία είναι το πιο γερό και καλύτερο χάιγουεϊ προς την επιτυχία.
6Δείχνε τα συναισθήματα σου και αγάπα.
Ναι ρε κουμπάρε, έβγαλε η γλώσσα μου μαλλιά να επαναλαμβάνομαι σε κάθε άρθρο πάνω στο ίδιο κομμάτι. Αγάπα και δείξε το. Ναι εντάξει, έχεις ενδιάμεσες και δεν μπόρεσες να βρεθείς με τους φίλους σου. Ε ντάξει μετά πήγες γυμναστήριο να βγάλεις σέλφις και δεν μπόρεσες να μείνεις λίγο με τους γονείς σου να τους πειράξεις να περάσει η ώρα. Πέρασες και απο το δωμάτιο να δεις τα μηνύματα σου και ξέχασες να μιλήσεις με τον/την αγαπημένη σου. Ε σατσσί…
Εκτίμησε αυτούς που έχεις, όταν τους έχεις, κι όχι αυτά που έχεις, γιατί το ρήμα έχω δεν έχει την ίδια σημασία για όλα – ο χρόνος είναι ίσως ο χειρότερος εχθρός του ρήματος “έχω”.
7Μην περιμένεις τίποτα από κανέναν.
Κάπως αυστηρό αυτό που λέω, αλλά αποτελεί ένα απο τα μυστικά ευτυχίας και το λέει και ο Σαίξπηρ. Έχοντας συγκεκριμμένες προσδοκίες από τη σχέση σου ή τους φίλους σου, είναι σαν να τους θέτεις όρους για να βρίσκονται στη ζωή σου. Οι άνθρωποι σου όμως δεν είναι λογισμικά του i-phone. Δεν θα λειτουργούν πάντα όπως θέλεις και προπάντων, ίσως να μην ανταποκρίνονται στο ‘’ιδανικό καλούπι’’ στο οποίο τους έχεις βάλει. Εκτίμησε τους ανθρώπους που έχεις γύρω σου όπως είναι και μην περιμένεις πολλά-πολλά. Απ ’αυτό, μόνο ηρεμία και ωραίες στιγμές θα γεμίσεις, χωρίς ερωτήματα και αρνητικά συναισθήματα: “γιατί” και “πώς” και “μα εγώ του έκανα αυτό” κτλ. Εσύ του έκανες αυτό, επειδή ήταν δική σου πρωτοβουλία. Κανείς δεν σε ανάγκασε να βοηθήσεις, να στηρίξεις, να αγαπήσεις.
Αν περιμένεις αντάλλαγμα, τότε δεν δημιούργησες ανθρώπινες αγνές σχέσεις, αλλά αποτυχημένες συναλλαγματικές προσπάθειες.
8Δώσε και πρόσφερε όπου και όποτε μπορείς.
Είτε είναι το γατάκι που φώλιασε κάτω απο το αυτοκίνητο σου λόγω του κρύου, είτε ο τεμπέλης συμφοιτητής σου που πήγε club την προηγούμενη νύχτα και δεν έγραψε την εργασία, είτε ο απελπισμένος γείτονας σου που δεν είχε να αγοράσει τροφή. Μην περιμένεις αντάλλαγμα όμως. Ισχύει το προηγούμενο σημείο. Άσε στην άκρη το αίσθημα της ανταμοιβής, που πιθανόν να περιμένεις και κάνε αυτό που προστάζει η καρδιά σου. Και απευθύνομαι ακόμα και σ’αυτούς που πολλοί απο εμάς δεν συμπαθούμε, γιατί λέμε είναι σνομπ, κακοί κτλ. Κι αυτοί κρύβουν όμορφα συναισθήματα μέσα τους και μην απορείτε γι’ αυτό. Δεν δώσαμε χρόνο να τους γνωρίσουμε άρα δεν μπορούμε και να τους κρίνουμε. Αυτοί ίσως να είναι σε μεγαλύτερη ανάγκη και βάζω στοίχημα. Κάντο και θα σου επιστραφεί απο τη ζωή αν τελικά δεν αντέχεις και περιμένεις ανταμοιβή.
Μην σταματήσετε να πιστεύετε στους ανθρώπους, όσοι ανάποδοι κι αν έρθουν στον δρόμο σας.
9Απόλαυσε, δώσε, αγάπα, συγχώρεσε.
Κάποιοι άνθρωποι θα φύγουν από τη ζωή σου. Τσακωθήκατε, πληγώσατε, προδοθήκατε ίσως. Άσχημο πράγμα η προδοσία από ανθρώπους που αγάπησες πολύ. Νιώθεις κενό στην καρδιά σου, σκίσιμο αυτής και μεγάλη στεναχώρια που δεν περνάει εύκολα. Παρ’ όλα αυτά είσαι ακόμα εκεί. Πεσμένος μεν, αλλά εκεί. Ποτέ δεν ξέρεις τι όμορφο σου ξημερώνει. Συγχωρέστε τους ανθρώπους που σας πλήγωσαν, αλλά απο εκεί και πέρα το αν θα είστε ξανά μαζί, φιλικά ή ερωτικά, είναι πάνω στην κρίση σας.
10Μην βαριέσαι και μην κάθεσαι – χάνεις πολύτιμο χρόνο.
Πολλοί της ηλικίας μας και της γενιάς μας προτιμούν να κάθονται, να τσεκάρουν το φέισμπουκ, να βγάζουν φωτογραφίες, να βλέπουν τηλεόραση (ότι χειρότερο) και τέρμα. Πόσο πλήρεις νιώσαμε ακούγοντας απλά κοπλιμέντα για την εμφάνιση μας σε φωτογραφίες; Πόσο κράτησε η πληρότητα; Τι καλό προσφέρει στον άλλο; Το μεγαλύτερο ίσως κακό που μπορεί να κάνει κανείς στον εαυτό του, είναι να τον περιορίζει ασυναίσθητα επειδή βαριέται. Αν δεν δραστηριοποιηθούμε τώρα στα καλύτερα μας χρόνια πότε θα γίνει; Φτιάξτε πράγματα, δημιουργήστε, μοιραστείτε, μαγειρέψτε, χορέψτε, τρέξτε, κάντε φάρσες, πλάκες, γνωριστείτε, κάντε έρωτα (όχι σεξ, έρωτα). Ταξιδέψτε στην πανέμορφη ορεινή Κύπρο, χαθείτε με τους φίλους σας και γελάστε με την ψυχή σας. Τι πειράζει; Πηγαίνετε στην όμορφη Θεσσαλονίκη να χαζέψετε το λιμάνι, όχι το Η&Μ. Μην μένετε αδρανείς σε μια κοινωνία που χαρακτηρίζεται από έντονη πίεση για αισθήματα που ποτέ δεν βρήκαν τόπο, για σκέψεις και λόγια που ποτέ δεν ειπώθηκαν και για τρέλες και πράξεις που ποτέ δεν έγιναν, γιατί έτυχε ο καναπές να είναι αναπαυτικός και με δαντέλα στολισμένος. Εμπλουτίστε το τμήμα της μνήμης σας για να έχετε να λέτε.
11Άσε τη λίστα με τους στόχους στην άκρη – απορρόφα σκέψη και ενέργεια.
Δεν εννοώ σε καμία περίπτωση να διαγράψετε τους στόχους που έχετε θέσει. Οι στόχοι σαν στόχοι, δεν κάνουν τίποτα περισσότερο απο το να απορροφούν την δημιουργικότητα μας και να την στριμώχνουν σε ένα τυποποιημένο κουτάκι του μυαλού, οργανωμένο και συγκεκριμμένο που δεν δέχεται αλλαγές. Το τι σας γεμίζει και σας κάνει χαρούμενους, το ξέρετε καλύτερα εσείς οι ίδοι. Κάντε το λοιπόν, χωρίς να χάνεται η μαγεία της διαδικασίας. Σας ενδιαφέρει το θέατρο; Μην ψάχνεστε για το αν ο ηθοποιός περνάει κρίση σαν επάγγελμα, ή να σκέφτεστε ότι αν δεν πάτε χόλιγουντ τότε δεν θεωρείστε επιτυχημένος. Απλά κάντε το. Σας αρέσει να διδάσκετε; Διδάξτε στο ανηψάκι σας. Κανείς δεν είπε ότι η χαρά του στόχου αυτού βρίσκεται κρυμμένη στα έδρανα του Χάρβαρντ. Τρελένεστε να γράφετε; Δοκιμάστε το στο Α4 λευκό χαρτί και δείξτε το στους φίλους σας. Γράψτε στο ημερολόγιο σας. Οι στήλες της New York Times δεν αποτελούν την κύρια πηγή ευτυχίας και πληρότητας.
12Ζήστε για εσάς και για την αγάπη που κρύβετε μέσα σας.
Κλισέ αλλα η ζωή είναι επικίνδυνα σύντομη. Αισθανόμαστε ότι εκεί που αρχίζουμε κάτι (σχολείο, πανεπιστήμιο, δουλειά, ταξίδι, σχέση) υπάρχει άφθονος χρόνος να κάνουμε διάφορα. Δεν είναι έτσι. Ποτέ δεν θα γίνουμε όπως είμασταν στα 5 μας, ποτέ δεν θα είμαστε όπως είμασταν στα 15 μας και ποτέ δεν θα είμαστε όπως αυτήν εδώ τη στιγμή. Το μόνο που έχουμε σ’αυτή τη ζωή είναι η παρούσα στιγμή. Είναι το μοναδικό μας κτήμα. Είναι το τώρα που μετράει και που χτίζει το μετά. Ούτε μας ανήκει το πριν, ούτε καν το μετά. Είναι το ΤΩΡΑ. Αρπάξτε το λοιπόν και χρησιμοποιήστε το όσο καλύτερα μπορείτε για να το θυμάστε σαν κάτι όμορφο. Όπως είπα και πιο πριν, αγαπήστε τώρα, αλλά δείξτε το και τώρα, στους γονείς σας, στους φίλους σας, στον άνθρωπο που αγαπάτε, στο σκυλάκι η στο γατάκι η γενικότερα στο ζωάκι σας. Σε όσους περισσότερους μπορείτε.
Στο τέλος της ημέρας, είναι το χαμόγελο που αναπτύξατε γύρω σας, στα αγαπημένα σας πρόσωπα που μετράει. Ζήστε σαν να μην υπάρχει το μετά!
Δες επίσης: Η πλάκα της ζωής!