Στα μέσα του 2017, τα περισσότερα ειδησιογραφικά του κόσμου συντάσσουν πληθώρα άρθρων με κύρια θέματα τις βομβιστικές επιθέσεις στην Ευρώπη, τα τρομοκρατικά χτυπήματα, τους πυροβολισμούς εναντίων προέδρων και υπουργών διεθνούς εμβέλειας, κάτι που καθιστά αδύνατον να μην τα δει ο κόσμος στο διαδίκτυο έστω και μία φορά.
Στον κόσμο του 2017, όπου όλα κυκλοφορούν και μεταδίδονται με ταχύτητα φωτός, ο κόσμος έχει μάθει να αντιμετωπίζει ορισμένα γεγονότα με “μεταμοντέρνους” τρόπους και με μεγάλη ευκολία.
Όλα είναι τόσο προσιτά, τόσο εφικτά, τόσο προσβάσιμα που πλέον ακούγεται ουτοπικό να μην ξέρει κανείς να χρησιμοποιεί τις δυνατότητες που του προσφέρει το διαδίκτυο και όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ζούμε στην εποχή που το PRAY FOR έγινε μόδα και το εικονίδιο της λυπημένης φατσούλας εκφράζει εύκολα και γρήγορα χωρίς ταλαιπωρία την ενδεχόμενη λύπη μας για κάποιο γεγονός.
Με μία προεπισκόπηση του προφίλ στο Facebook θα δει κανείς όλα τα συνταρακτικά γεγονότα που “παραλύουν” την χώρα του καθενός και συνάμα ολόκληρο τον πλανήτη.
Ακούμε για την τρομοκρατική επίθεση στη Σουηδία και το Παρίσι. Ακούμε για το τρομοκρατικό χτύπημα στην καρδιά του Λονδίνου, που έσπειρε τον φόβο σε παγκόσμια κλίμακα. Διαβάζουμε για την βομβιστική έκρηξη στο Μάντσεστερ που σκόρπισε το θάνατο σε τόσους αθώους ανθρώπους.
Κάνοντας scroll, διαβάζει κανείς για την παραβίαση του ελληνικού εναέριου χώρου από την Τουρκία και παράλληλα σου έρχεται καπάκι και η είδηση ότι νεαροί οπαδοί μίας ομάδας έριχναν κροτίδες και παρέσερναν πεζούς με το αυτοκίνητο.
1Και όντας στην καρδιά των γεγονότων, δεν ξέρεις πλέον τι μπορεί να ακούσεις μετά.
Ωστόσο ξέρεις ότι πρέπει να ακολουθήσεις το “ρεύμα” της εποχής και να ποστάρεις κάτι που να δείχνει τη λύπη και την αγανάκτηση που σε διακατέχει την δεδομένη στιγμή. Και τι είναι αυτό που βρίσκεται στη μόδα;
Το γνωστό σε όλους pray for… που να συνοδεύεται από μία φωτογραφία της εκάστοτε χώρας ή πόλης στην οποία έλαβε χώρα το γεγονός.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν μία απίστευτη ικανότητα να προσφέρουν λόγο σε όλο τον κόσμο που τα χρησιμοποιεί τακτικά και παράλληλα να αυτοδιαφημίζονται οι εφαρμογές τους μέσα από λογομαχίες, online τσακωμούς για το οποιοδήποτε θέμα και όλα τα συναφή.
2Δεν ξέρω κατά πόσο πρέπει να χαίρομαι γι’ αυτό ή να βλασφημώ για την κάθε περίπτωση ξεχωριστά
Έχουμε μάθει να είμαστε νταήδες της γενιάς μας πίσω από μία οθόνη, έχοντας πλήρη επίγνωση του τι γίνεται γύρω μας, κρίνοντας προς κάθε κατεύθυνση και τους πάντες και δείχνοντας συνήθως τον χειρότερό μας εαυτό προς τα έξω.
Πάντοτε όμως με μία διπλωματική ή έστω αποστομωτική λεζάντα-hashtag τύπου #Prayfor η οποία από μόνη της μαζεύει τα likes και τις καρδούλες των υποστηρικτών μας και μας κάνει να φουσκώνουμε από περηφάνεια που καταφέραμε σε ένα μισάωρο να μαζέψουμε τόσα likes, τόσα σχόλια, τόσα “μαραμένα” κοπλιμέντα δείχνοντας τα “τεράστια” αποθέματα της ανθρωπιάς μας, συμπάσχοντας με τους άμεσα επηρεασμένους από ένα γεγονός.
3Μαζί βλέπει κανείς κατάρες και βρισιές για αυτούς που ΦΤΑΙΝΕ
Γι’ αυτούς που εμείς νομίζουμε ότι φταίνε. Γιατί εμείς δεν φταίμε ποτέ. Εμείς δεν τους σκοτώσαμε τα 8χρονα, μόνο εκείνοι. Εμείς δεν τους πειράξαμε τις γυναίκες, μόνο αυτοί.
Εμείς δεν τους χτυπήσαμε τους άντρες, αλλά μόνο αυτοί. Δεν τους πυρπολήσαμε τα σπίτια, μόνο εκείνοι τα δικά μας. Κι αυτό είναι το πρόβλημα. Ότι ο κόσμος προσπαθεί να δει ποιος φταίει.
Σαν να βλέπω βόμβες να πέφτουν και να αναρωτιέμαι ποιος τις ρίχνει άραγε, κοιτάζοντας πότε δεξιά και πότε αριστερά. Ακριβώς με την ίδια λογική, οι απαθείς ψάχνουμε να βρούμε ποιος είναι ο υπαίτιος της δυστυχίας αυτών που τα media προβάλλουν περισσότερο.
Χτες ήταν το Μάντσεστερ γιατί το γνωρίζουμε καλά. Προχθές ήταν το Λονδίνο, η Στοκχόλμη και το Παρίσι, που επίσης τα ξέρουμε.
Το Χαλέπι όμως δεν το ξέρουμε ιδιαίτερα. Ούτε την Γκάνα. Ούτε την Καμπούλ, την Σαναά, τη Γάζα, τη Δαμασκό, την Ιερουσαλήμ και την Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Και μόλις περάσει όλη αυτή η θύελλα των ειδήσεων, επειδή πλέον για ειδήσεις πρόκειται, ξαναγυρνάμε στην καθημερινή συνήθεια: να δείχνουμε τι τρώμε, πού το τρώμε, με ποιον το τρώμε και πόσο κορμάρες γινόμαστε μέρα με τη μέρα…
Γιατί είναι γνωστό ότι η γενιά μας έχει γεμίσει με #τοπμόντελς, με #influencers, με #fashionaddicts και με ψευτοφιλόσοφους που ποστάρουνε ότι “πιασάρικο” βρούνε για να σύρουνε μπηχτές σε ομοίους τους και να προκαλέσουνε πανικό και συρροή αντιδράσεων στα social.
Λαμβάνοντας υπόψη τον ελληνικό και κυπριακό λαό που τυγχάνει να γνωρίζω καλύτερα, έχουμε το κράξιμο μέσα μας αλλά πάντοτε κρατάμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι #είμαστεοικαλύτεροι.
4Δεν το ακούτε πολύ συχνά; “Είμαστε οι καλύτεροι”.
Μία φράση που καλύπτει γενιές ανθρώπων, αλλά περισσότερο στις δικές μας εκτάσεις. Είμαστε οι καλύτεροι γιατί “γεννήσαμε” τη δημοκρατία άρα γιατί να μην εκφραστούμε;
Είμαστε οι καλύτεροι γιατί φέραμε τον πολιτισμό στον κόσμο, όταν άλλοι σκαρφαλώνανε στις βελανιδιές ακόμα. Επομένως έχουμε κάθε δικαίωμα να πούμε ότι θέλουμε δημόσια, χωρίς να σκεφτούμε πριν.
Είμαστε οι καλύτεροι γιατί χτίσαμε την Ακρόπολη, γιατί αναπτύξαμε το θέατρο, γιατί φτιάξαμε το χαλούμι, γιατί, γιατί, γιατί… κανείς δεν έμαθε και κανείς δεν φρόντισε να ενημερώσει ότι πλέον ΔΕΝ είμαστε οι καλύτεροι.
5Σταματήσαμε να είμαστε οι καλύτεροι χρόνια τώρα.
Επαναπαυθήκαμε στα κατορθώματα του μακρινού παρελθόντος και μας προσπέρασαν αυτοί που ανέβαιναν στις βελανιδιές και άλλοι μαζί τους.
Και μέσα στην τεράστια συλλογή των προτερημάτων μας, υπάρχει μία αντίστοιχη συλλογή μειονεκτημάτων στην οποία εθελοτυφλούμε.
Κανείς δεν είπε ότι πρέπει να ξεχυθούμε στους δρόμους παριστάνοντας μία παλαιότερη –και ίσως προτιμότερη- γενιά, αναζητώντας τα δικαιώματά μας. Έχουμε κλειστεί στους εαυτούς μας, έχουμε γίνει κενοί μέσα μας κι έχουμε καταστολή προσωπικής έκφρασης.
Διψάμε να ακουστούμε, να δειχτούμε, να νιώσουμε ότι υπάρχουμε ανάμεσα στο πλήθος κι έχουμε ξεχάσει την ουσία των πραγμάτων κλειδωμένη στο ντουλάπι να εξατμίζεται με το χρόνο. Δεν διεκδικούμε δικαιώματα ούτε για εμάς, ούτε γι’ αυτούς που αγαπάμε.
Απεναντίας έχουμε μετατραπεί σε άβουλα πιόνια που μετακινούνται από άλλους ανάλογα με τις επιταγές της εποχής και βγάζουμε τις καταπιεσμένες μας ανάγκες κυρίως μέσω όλων αυτών που προανέφερα. Όταν μια ολόκληρη γενιά γαλουχείται από τα τηλεριάλιτι που κατακλύζουν τον κόσμο και την ίδια στιγμή τάσσεται εναντίων τους, τότε υπάρχει ένδειξη υποκρισίας.
Από τη στιγμή που υπάρχουν όλα αυτά για τα οποία παραπονιόμαστε, σημαίνει πολύ απλά ότι έχουν την ανάλογη απήχηση και ενδεχομένως “πουλάνε”. Όσα δεν βλέπουμε στους δέκτες μας και στα social, είναι όσα δεν έχουν ζήτηση και όσα “κλειδώνονται” για την ανάδειξη αυτών που όντως πουλάνε.
6Πουλάει η επίθεση στο Λονδίνο, όχι όμως η επίθεση στο Χαλέπι.
Μετράμε νούμερα – εκεί ήταν περισσότεροι, αλλού ήταν λιγότεροι, παραπέρα ήταν πολύ λίγοι, άρα ανεπαίσθητη η διαφορά.
Όσα αξίζει μια ψυχή, δεν αξίζει ο κόσμος όλος, είχε πει κάποτε ο Άγιος Παΐσιος. Δεν το ακούσαμε.
Συνδέω τα τραγικά γεγονότα που μαστίζουν την κοινωνία, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την παθητικότητα της εποχής και τον ανέπαφο εσωτερικό μας κόσμο αλλα είναι όλα αλληλένδετα μεταξύ τους όπως και το καθετί σ’αυτή τη ζωή. Το ένα φέρνει σαν αποτέλεσμα το άλλο.
Δεν θα ζαλίσω άλλο. Είναι φανερό ότι μερικές γραμμές δεν αποτελούν ισχυρό έναυσμα για να αφυπνιστεί μία γενιά και να βρει την ουσία των πραγμάτων, να μάθει να συγχωρεί, να μπαίνει στη θέση του άλλου, να κατανοεί, να βλέπει πέρα από το “φαίνεσθαι”, να βοηθάει.
7Αλλάζουμε φώτο προφίλ, κρεμάμε σημαίες και δημοσιεύουμε τα #pray for
Προς Θεού δεν είναι ότι δεν μπορούμε να βοηθήσουμε. Βλέποντας την κοινότητα στο Μάντσεστερ που έσπευσε να βοηθήσει τους άμεσα επηρεασμένους από το τραγικό γεγονός χωρίς δεύτερη σκέψη, νιώθω ότι υπάρχουν ελπίδες.
8Οι άνθρωποι βοηθάνε οικονομικά, ψυχολογικά και ηθικά κι όπως μπορεί ο καθένας
Βλέποντας κάτι τόσο ανθρώπινο, ας είναι και μεμονωμένα, αισθάνομαι ότι δεν πρέπει να “καταδικάζω” σε προσωπικό επίπεδο πάντα την “μοντέρνα” κοινωνία στην οποία ζω. Φταίει απλώς ότι δεν θέλουμε να κάνουμε κάτι.
Αν όχι στο Μάντσεστερ τότε ούτε στον ίδιο μας τον εαυτό, στον γείτονά μας, στην κοινότητά μας, στην κοινωνία μας. Φταίει το γεγονός ότι ο καναπές μας είναι περισσότερο βολικός από την σκέψη της παροχής βοήθειας και της ένδειξης ανθρωπιάς – κι όντως είναι πολύ πιο βολικό.
Εκεί που ξεβολεύεται μια ψυχή όμως, εκεί είναι που βολευόμαστε ακόμα περισσότερο. Αφού δεν έτυχε σε εμάς τότε τι; Και κάπου εκεί “βολεύεται” και η ρίζα του προβλήματος.
Το άρθρο αυτό ή θα αμφισβητηθεί ή θα κάνει αθόρυβα τον κύκλο του χωρίς να προβληματίσει ιδιαίτερα. Οπότε don’t pray for… ίσως το κάνουν άλλοι για εσάς. Βέβαια ποιος είμαι εγώ που θα πει στον καθένα τι θα κάνει.
9Σκοπός είναι να προβληματιστεί ο κόσμος
Από έναν προβληματισμό, μια αφύπνιση, μια απορία δημιουργήθηκαν κοσμοϊστορικά επιτεύγματα. Ίσως η ανθρωπιά, η αλληλοκατανόηση, ο σεβασμός, η δικαιοσύνη να μη βρίσκονται στη μόδα.
Ξέρω όμως ότι μπορούμε να δώσουμε υπόσταση σ’ αυτές τις ξεχασμένες έννοιες, χωρίς απλά να τις έχουμε ως hashtags.
Αν τις έχουμε…
